Dolanıklık Kuantum Mekaniğinin ilginç özelliklerinden biridir.İki ayrı nesne aralarındaki uzaklık ne olursa olsun birbiriyle bağlantılı davranırlar.Birinde yapılan bir ölçüm diğerini de anında etkiler ve birinde ölçüm sonucu dalgafonksiyonu nasıl çöktüyse diğerinde de benzer şekilde çöker.Genellikle iki kuantum nesnesini dolanık hale getirmek için nesneleri bir araya getirip aralarında bir temas sağlanması gerekir.Nesneler bir araya getirilip ayrıldığında artık dolanık hale gelmişlerdir ve birinde yapılan ölçümün sonucu diğeriyle bağlantılıdır.
Peki nesneleri bir araya getirmeden uzak mesafeden kuantum dolanıklık oluşturmak mümkün müdür?Kuantum Mekaniği buna izin veriyor.Şekildeki iki kırmızı daire kuantum dolanıklık ilintisi oluşturulacak iki ayrı nesne olsun.Bu nesneleri hiç bir şekilde bir araya getirip temas ettirmiyoruz.Kuantum Silme denilen bir kavram sayesinde bu iki nesneyi dolanık hale getirebiliriz.Şöyle ki,bu nesnelerden biri bir foton yaysın ve bunun sonucunda nesnenin iç özelliklerinden biri değişsin.Mesela kırmızı iken mavi olsun,ya da bunun gibi bir şey.Aynı şekilde diğer nesne de bir foton yaysın ve iç özelliklerinden biri değişsin.Mesela kırmızıyken yeşil olsun.Sonra bu fotonları şekilde sağ taraftaki yarı yansıtıcı ayna üzerine gönderelim ve arkasındaki ekrana ulaşan fotonları gözlemleyelim.Ekranda üst kısma gelen fotonu gözleyelim.Eğer fotonun yolu üzerinde yarı yansıtıcı ayna olmasaydı fotonun hangi nesneden geldiğini bilebilirdik.Aynı şekilde ekranda alt kısma gelen fotonu da gözlediğimizde hangi nesneden geldiğini bilebilirdik.Ancak yarı yansıtıcı aynayı fotonların yolu üzerine koyduğumuzda üst kısma gelen fotonu gözlediğimizde foton alttaki nesneden doğrudan gelebileceği gibi üstteki nesneden yarı yansıtıcı aynadan yansıyarak da gelmiş olabilir.Dolayısıyla fotonun hangi nesneden geldiği bilgisine erişemeyiz.Aynı şekilde ekranın alt kısmına gelen fotonu da gözlediğimizde üstteki nesneden doğrudan gelen bir fotonu da gözleyebiliriz,alttaki nesneden yayılıp yarı yansıtıcı aynadan yansıyan bir fotonu da aynı şekilde gözleyebiliriz.Fotonun hangi nesneden geldiğini bilemeyiz.Bu olguya kuantum silme denilir.Bu şekilde fotonun gözlenip de hangi nesneden geldiği ayırdedilmediği zaman kuantum mekaniği iki nesneyi tek bir durum olarak verir.Dolayısıyla iki nesne kuantum dolanıklığa girer.Yapmamız gereken tek şey nesnelerden yayılan fotonları ölçmek ve bununla beraber fotonların hangi nesnelerden geldiği bilgisine sahip olmamak.Bu şekilde bu iki nesneyi bir araya getirmeden,temas ettirmeden,etkileştirmeden anında kuantum dolanıklığa sokmak mümkündür.
Yapılan işlem sonucu iki nesne tek bir kuantum durumuyla temsil edilir,yani dolanıklığa girer.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder