Momentum-enerji geometrisi.4 boyutlu uzay-zamanda momentum-enerji 4-vektörü olarak adlandırılır.Enerji,Görelilikte Minkowsky Uzayı'nda maddenin zaman ekseni üzerine izdüşümüdür.Kuantum Mekaniğinde ise dalgafonksiyonunun eğimiyle ifade edilir.Şimdilik bu iki görüş aynı şeyi ifade etmelerine rağmen aynı gerçekliğin iki ayrı açıklaması.
Minkowsky Geometrisinde x ekseni sanal (imajiner) sayılardan oluştuğu için uzaklık tanımı Euclide Geometrisinden farklıdır.
İşte enerji budur. Bu kavram da çok istismar ediliyor...İnsanlar kötü enerji,iyi enerji yaymazlar,enerjinin iyisi kötüsü yoktur,o ancak etki olabilir.Enerji alanı diye bir şey olmaz,alan olur ve onun potansiyel enerjisi olur.Enerji sis,bulut gibi yayılan bir şey değildir.Sadece enerjiden oluşmuş sistemler,hatta yaratıklar olmaz."Herşey enerjidir" diye bir şey yok.Hele güne pozitif enerjiyle başlayın,hep pozitif enerji yayın lafına da sinir oluyorum,biz sanki negatif enerji yayıyoruz,o da kütleçekimsel alandır zaten.Mümkün olabildiği kadar pozitif enerji yaymaya çalışsam,mesela atomlarımın çekirdekleri nükleer reaksiyonlara girmeli,bu üzerime atom bombası atılınca olabilir ve benden geriye işe yaramayan toz,gaz,foton,nötrino dışında pek bir şey kalmaz.Bunun beni pek mutlu edeceğini sanmıyorum... :)
Neyse,sonuçta Özel Göreliliğe göre enerjinin momentumdan farkı,zaman ekseni üzerinde olması ve gerçel sayılarla ifade edilmesidir.Burada ünlü E^2-p^2c^2=m^2c^4 denklemi de Minkowsky Düzleminde Pisagor Teoreminden kolayca elde edilir.Momentum ekseni sanal eksendir.Birimlerimiz Planck birimleri olmadığı için momentuma ışık hızı katsayı olarak eklenir.Burada hız artışı,Minkowsky Düzlemindeki çember üzerinde bir dönmeyle ifade edilir.Kütleyi döndürerek asimptot doğrusuna yerleştirirsek,kütlenin anlamı kalmayacak ve madde ışık hızında hareket eden fotonlar ve gluonları ifade edecektir.Asimptot üzerindeki herhangi bir nokta için E=pc bağıntısı da elde edilebilecektir.Bu da ışığın momentum ve enerjisi arasındaki ilişkidir.
Euclid ve Minkowsky geometrilerinde merkeze eşit uzaklıktaki noktalar kümesi olan çember tanımları.Minkowsky Geometrisinde eksenlerin birinin imajiner sayılardan oluşması nedeniyle uzaklık tanımı Euclid Geometrisinden farklıdır.Özel Görelilik,yaşadığımız Evren'in 4 boyutlu Minkowsky Uzayı olduğunu öngörür.Bu geometri,momentum-enerji,konum-zaman ikililerinin geometrisini sağlar.
Kütle,enerji,momentum,mekan,zaman,... bunların hiçbiri temel nicelik değildir.Uzayabilir,bükülebilir,esneyebilirler.Neticede uzay-zamanın geometrisine bağlıdırlar.Madde yaratıcı güç değildir,dolaylı niceliklere bağlıdır ve kendisi de dolaylıdır,gelip geçicidir.Tüm bunların arkasında,bu dolaylı unsurları idare eden,kendisi dolaylı olmayan,fani olmayan,karmaşıklığı ve sonradan olma unsurları bulunmayan bir mutlak varlık bulunması gerekmez mi?İşte O Yaradandır,gerçek varlık O'dur.O'nun dışındakiler,dolaylı,göçüverecek gibi ve fanidir,ayrıca hep O'na varmaya çalışırlar.O ise Hayy ve Kayyumdur,bütün varlık alemini ayakta tutar.
Nesnelerin nasıl davranacağını yasalar belirler.Nesneler kendi başlarına birer varlık değillerdir,onlar yasalarla bütünlük kazanırlar.Nesnelerin çevre ile olan ilişkilerinden tutun da nesnelerin kendine ait özellikleri ve bunların davranışlarını yasalar belirler.Sonuçta nesneler var olup yok olabilen değişebilen şeyler ve bunları da yasalar ile yaparlar.Sonuçta nesneler tek başlarına,temel varlıklar değildirler.Onlar da gelip geçici ve yasalar dahilinde davranan şeylerdir.Bu yasalar matematikseldir.Fizik olmadan matematiğin,daha doğrusu nesneler olmadan yasaların tek başlarına bir işlevi olamayacağı gibi,matematik olmadan da fiziğin,daha doğrusu yasalar olmadan nesnelerin de tek başlarına anlamı yoktur.
Enerji,kütle,momentum,mekan ve zaman bile temel kavramlar değildirler.Hepsi uzay-zaman geometrisindeki matematiksel ilişkiler uyarınca davranırlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder